به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، «جامع الزيتونه» يكي از قديمی‎ترين و مشهورترين مساجد در جهان اسلام است كه عبيد الله بن حبحاب در سال 116 ه.ق ( 734 م ) ساخته است. شهرت اين مسجد تنها به برپایی نماز و عبادت در آن نيست بلكه نقش علمي و فرهنگي درخشاني در طي قرن هاي گذشته دارد.

جامعة الزيتونه يا همان دانشگاه زيتونه، در قاره‏ آفريقا به عنوان قديم‎ترين دانشگاه عربي اسلامي به شمار مي‎رود. حسن حسني عبد الوهّاب مورخ برجسته ي معاصر تونس مي‎گويد:" إنّ جامع الزيتونه هو أسبق المعاهد التعليميّه للعروبه مولدا وأقدمها في التاريخ عهدا".

اینکه بعد از 53 سال نخستین دانشجوی ایرانی باشی که پا به یکی از مهم‎ترین و معتبرترین دانشگاه‎های جهان اسلام می‎گذاری، به تنهایی افتخار آفرین است، چه رسد به اینکه دیدگاه «زیتونه‎ای‎ها» را درباره ایران و شیعه تغییر دهی و به عنوان دانشجوی «منضبط و فعال در جلسات علمی» هم معرفی شوی.

حجت الاسلام حبیب حاتمی کن کبود طلب سطح چهار حوزه است که هم‎زمان در دانشگاه ادیان و ذاهب نیز به تحصیل مشغول است. او به تازگی از پایان نامه phd خود با عنوان «مبانی کلامی اخوان المسلمین» دفاع کرد و داوران این پایان نامه را «خیلی خوب» ارزیابی کردن و به آن نمره 18.75 دادند.

گفتگوی سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، با این طلبه حوزه علمیه با همین انگیزه انجام شد که تقدیم خوانندگان ارجمند می شود:

* چه شد که به سراغ موضوع مبانی کلامی اخوان المسلمین رفتید؟

به عنوان يك طلبه و دانشجوي دوره دكتري می خواستم در حوزه مباحث كلامي بر روی موضوعی كار كنم كه تاكنون كمتر به آن توجه شده و در عین حال تاثيرگذاري زيادي در عالم اسلام دارد. ضمن مشورتي كه با دوستان کردم «اخوان المسلمين» را انتخاب کردم که به عنوان يك نحله فكري در بيش از 70 كشور دنيا جای پا باز کرده و تفكرش ريشه دوانده است.

تحقیق من دو رویکرد داشت. ابتدا بُعد مباني كلامي و فكري اخوان المسلمین که شامل مباحثي همچون «معرفت شناسی، هستي شناسی، انسان در نگاه اخوان، معناشناسی و برخورد با ظاهر و باطن نصوص ديني» است.

در پایان نامه دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب به این موضوعات پرداختم و به لطف خدا با راهنمایی حجت الاسلام والمسلمین فرمانیان و مشاوره آقایان حجت الاسلام والمسلمین زمانی، دکتر علی اله‎بداشتی و دکتر محمود محمود ویسی و داوری حجج اسلام والمسلمین نواب، عزالدین رضانژاد، و دکتر فلاح زاده از آن دفاع کردم.

همچنين دوست داشتم بدانم كه اخوان المسلمین كه به دنبال بحث حكومت اسلامي هستند از بعد مبناي حكومت اسلامي چه افتراقات و اشتراکاتی با مبحث ولايت فقيه شيعه دارند، از این رو موضوع پایان نامه خود در سطح چهار حوزه را «مقایسه نظريه حكومت اسلامي اخوان‎المسلمين با ولايت فقيه شيعه» قرار دادم که ان شاء الله تا پیش از پایان سال جاری تحصیلی از آن هم دفاع می‏کنم.

* با این همه مشغله علمی، فعالیت های روزمره و زندگی را چگونه می گذرانید؟!

خدا را شکر با توجه به اينكه استادان‌مان در دوران طلبگي همواره این خط فکری را به من داده اند که «راز موفقيت طلبه اين است که بعد از نماز صبح نخوابد و شب هم زود بخوابد» با اجراي اين دستور توانسته ام به كارهايم برسم. الآن چند جا تدريس دارم، در درس خارج شركت مي‎كنم و پيگير مباحث پژوهشي و رساله هايم نیز هستم و به لطف خدا توانسته‎ام در از طلبه هاي دست به قلم باشم.

بنايم اين است كه در عين حال كه به درس حوزه و دانشگاه توجه دارم از خانواده غافل نباشم. از همان آغاز ازدواج تا حالا اهل تفريح و بيرون رفتن هستم و اگر از خانواده بپرسيد مي گويند كه در بين رفقا و  دوستان بيشترين تفریح را دارند. كمترين فرصتي كه پيش بيايد به پارك و مسافرت حتي 24 ساعت و كمتر هم می رویم.

* چگونه اين توازن را برقرار مي کنيد؟

قبول دارم که مقداري سخت است ولي سعي مي كنم خستگي بيرون را به خانه نبرم و موقعي كه به خانه مي روم این مطلب را در نظر بیاورم که همسرم به شوهر نياز دارد و فرزندانم به پدر.

* چند فرزند داريد؟

دو فرزند

* ظاهرا در جلسه دفاع از پايان نامه هم حضور داشتند!

بله آنها همراه من به تونس هم آمده بودند. در فرصت مطالعاتي شش ماهه حضورم در اين كشور همراه من بودند و در جلسه دفاع هم حاضر شدند.

* با توجه به اینکه خاستگاه اخوان المسلمین مصر است، چه شد كه به تونس رفتيد و به مصر نرفتيد؟

دوست داشتم كه به مصر بروم و پيش از شكست محمد مرسي هم پيگير بودم اما نوبت به رواديد كه رسيد مهیا نشد. با نظر استادانم به این نتیجه رسیدم که بهترين كشور بعد از مصر در زمينه اخوان، تونس است. لطف خدا شامل شد و با عنايت دکتر بروجردی سفير كشورمان در تونس و دكتر رمضاني رايزن فرهنگي وقت در کمترین زمان، از دانشگاه براي من دعوتنامه آمد.

مي‎دانيد كه از دانشگاه زيتونه عده‎اي به مصر رفتند و الازهر را بنا نهادند و اين نكته‎اي است كه عموما مغفول مي‎ماند. چون فضاي خاصي در دانشگاه زيتونه حاكم است؛ از طرفي برخي سلفي هاي تندرو در آنجا حضور دارند، از طرفي هم يك ايراني بعد از 53 سال به دانشگاه رفته است اوايل براي آنها قابل هضم نبود. بعد از اينكه فهميدند من ايراني و شيعه هستم، بعضي دانشجويان و استادان نگران شدند اما به لطف خدا شرايط به گونه‏اي شد كه اگر چه در اوايل حتي با من دست هم نمي‏دادند اما در پايان سفر دست به گردن هم مي انداختيم.

* مشكل آنها با ايران چه بود؟ چه تصوري از ما داشتند؟

اينها از تماشاي شبكه‎هاي ماهواره‏اي (خصوصا شبکه‏ هایی که مخالف تقریب‌اند و رهبری از آنها با عنوان تشیع لندنی یاد کردند) چهره‏ نادرستي از ايران و تشيع در ذهنشان ایجاد شده است.

* آنجا با چه کسانی ملاقات و گفتگو کرديد؟

با توجه به اینکه موضوع اخوان را دنبال می ‏کردم با شخصیت‏های مهم دانشگاه زیتونه که از متفکرین اخوان هستند ملاقات کردم؛ از جمله دکتر عبدالمجید نجار که از استادان بسیار قوی دانشگاه زیتونه و از تاثیرگذاران حزب نهضه تونس است.

* با اخوانی‏های مصر هم گفتگو کردید؟

با اخواني‏هايي كه به تونس آمدند ملاقاتی داشتم. در واقع با هماهنگی ای که با رایزنی داشتیم شب و روز من صرف مطالعه در کتابخانه و نشست و برخاست با استادان و حضور در جلسات و کنفرانس ها گذشت.

* از شیرینی‏های سفرتان بگوييد.

دانشگاه زيتونه در پايان سال تحصيلي يك هفته فرهنگي برگزار مي‏كند كه در آن دانشجویان و استادان غیر بومی مي‏توانند کشور خود را معرفی کند. با توجه به اينكه ايران 53 سال در آنجا حضور نداشته بود، مردد بودم كه آيا اين امكان را به من هم مي‏دهند يا خير. بعد از اینکه خیالشان راحت شد که من هم مسلمانم و خطری برای کسی ندارم، این میز فرهنگي را به ایران هم اختصاص دادند و من بهترين خاطره سفرم را همين می دانم که پشت اين میز نشستم و در طول این هفته فرهنگی به معرفی ایران پرداختم و به سوالات کسانی که از ایران فضای ذهنی خاصی داشتند جواب دادم.

* بیشترین سوالات در چه موضوعي بود؟

اينكه آیا شیعه قائل به تحریف قرآن است كه من قرآن جیبی خود را نشان‌شان می‏دادم و می‏گفتم قرآن ما با شما حتی یک حرف هم تفاوت ندارد. دیگر اینکه مي‏گفتند: چرا شما سبّ صحابه می‏کنید؟ يا اينكه چرا قمه‏زنی می‏کنید که قبلا عرض کردم اینها شیعه را از کانال چند شبکه ماهواره ای شناخته‎اند.

* در کتابخانه شان کتابهای شیعه هم يافت مي‏شد؟

بله. بعضی از کتب آيت الله سبحانی و علامه طباطبایی وجود داشت. یکی از کارهایی که انجام دادم اين بود كه در طول یک هفته فهرست تمام کتاب‏ها و مقالات و پایان نامه‏های كتابخانه دانشگاه زيتونه را بررسي كردم و کتابهایی را که له یا علیه شیعه نوشته شده یا مرتبط با ایران بود، با عنوان و ردیف آن ثبت مي‏كردم تا اگر کسی از دوستان خواست به آنجا برود نشانی دقیق کتابها را بلد باشد

* اینکه خانواده هم در سفر همراهتان بودند مشكلي نداشتید؟

بله آنها در طول شش ماه سفر همراهم بودند. براي آنها هم تجربه خوبی بود. دوستان ما در سفارت جمهوري اسلامي ايران در تونس، تعدادشان کم بود و با ما 6 خانواده مي‏شدند. خوبی این سفر جمع محدودی بود که شب‏های جمعه در سفارت دعای کمیل برگزار می کرديم و خانواده‏مان ساعت شماری می‏کردند که دوستان ایرانی را در شب جمعه ببینند.

* پس یک هیأت داشتید؟!

بله. حتي در ایام فاطمیه هم هر چند به صورت محدود عزاداری حضرت زهرا (سلام الله عليها) را بر پا می‏کردیم؛ مظلومانه و با جمعيتي کم در فضایي محدود اما به شكلي زیبا.

* برای يادگيري زبان مشکل نداشتید؟

یکی از مشکلات ما تسلط نداشتن به زبان است که مفاهیم عالی دین را نمی‏توانیم انتقال دهیم. از آنجا كه در دوره های مکالمه زبان عربی مدرسه علمیه معصومیه شركت كرده بودم پس از ورود به تونس، سطح‏سنجی شدم و بعد هم دو ماه به صورت فشرده از 8 صبح تا ساعت 13 در مرکز آموزش زبان بورقیبه اِسکول دوره سطح عالی زبان عربی را گذراندم.

با توجه به اينكه در تونس زبان فرانسوي هم رايج است، ‏سفیر محترم تشویق کرد كه اين زبان را هم در طول مدت حضور در تونس فرا بگيرم. وقتي كه به «مرکز تونس للغات» رفتم تا براي زبان فرانسه نام‏نويسي كنم، گفتند كه ما در اينجا يك زبان آموزش نمي‏دهيم و بايد دو زبان را فرا بگيريد!

به همين خاطر عصرها یک روز در میان در كلاس زبان انگلیسی و فرانسه شرکت کردم و گواهي دوره مقدماتی فرانسه و متوسطه زبان انگلیسی را دریافت کردم. ان‎شاء‏الله اول زبان انگلیسی را ادامه خواهم داد و پس از آن زبان فرانسه را.

* و نكته پاياني...

پس از پايان حضور در دانشگاه زیتونه این دانشگاه باید یک گواهی می داد که به وزارت علوم کشورمان ارائه کنم. برای من باعث افتخار است که در پایان گواهیشان نوشتند: «و کان طیلة اقامته العلمیة بالمعهد خلوقا و منضبطا و حاضرا فی کل انشدة العلمیة و الثقافیة»

انتهای پیام